İlk Penaltı Ne Zaman Atıldı?
Penaltı vuruşları 100 yıldan fazla bir süredir futbolun içinde. William McCrum'un önerisiyle kurallardan biri haline gelen kuralın tarihi 1890'lara dayanıyor. Bundan önce faullere dair tek kural 1872'de kural kitabına giren endirekt serbest vuruşlardı. Daha geriye gidersek futbol için basitçe kuralsız bir oyun olduğu söylenebilir.
Peki McCrum ve FA'yı oyunu bu kadar kökten değiştiren bir kararı almaya iten neydi? İki olay penaltının çıkışına ön ayak olmuştu. İlki Aralık 1890'da bir oyuncunun direğin hemen altında topa elle müdahele etmesiydi. Benzer bir olay Şubat 1891'de tekrar yaşandı. İki olay da enteresan bir tesadüf olarak Kupa Çeyrek Finallerinde yaşandı.
Beyefendilerin oynadığı oyunun değişikliğe ihtiyacı vardı. Birisi kurallara uymadığında, hile yaptığında veya açıkça rakibini tehlikeye atmaya çalıştığında ne olur? 'Penaltı Vuruşu' durumunda, FA 1891'de aşağıdaki kuralı ekleyerek bir tavır aldı:
Eğer bir oyuncu kaleye 12 yarda mesafede bilerek karşı takımın oyuncusunu tutar ya da düşürürse ya da topla bilerek elle oynarsa hakem karşı tarafın lehine penaltı vuruşu çalar. Penaltı vuruşu kaleye 12 yardlık mesafede istenen yerden kullanılabilir. Kaleci ve vuruşu yapan oyuncu hariç herkes kaleden minimum 6 yard uzakta durmak zorundadır. Kaleci kalesinden en fazla 6 yard açılabilir. Penaltıyı kullanan oyuncu topa dokunduktan sonra oyunda kabul edilir. Penaltıdan doğrudan gol atılabilir.
Eski Penaltı Vuruşu Kuralları
Eskiden penaltı vuruşlarında geçerli olan kuralların bunlar olduğunu biliyor muydun:
- Penaltıda top sürme konusunda bir engelleme yoktu. Evet, oyuncular penaltıda topla kaleciye doğru ilerlerlerdi. Aslına bakarsak bu penaltı değil, karşı karşıya bir pozisyon oluyordu.
- Kaleci kendi alanından 6 yard açılabilirdi. Bugün penaltıda kaleci öne çıkmaya çalışırsa penaltı tekrar ediliyor.
- Oyuncular topu istediği yere koyabiliyordu. Tıpkı bilardoda yapılan bazı atışlarda olduğu gibi oyuncular topu alıp 12 yardın içinde istediği yere koyabiliyordu.
- Ceza sahası bulunmuyordu. Kaleye 12 yard uzaklıkta bulunan alanda yapılan fauller penaltı kabul ediliyordu. Ceza alanı da 1902'de ilk kez tanıtıldı.
- Penaltılar yalnızca bir onayın daha ardından veriliyordu. Kulağa komik gelse de VAR kuralıyla aslında buna geri dönmüş gibiyiz. Penaltı kuralı ceza alanı kavramından önce ortaya çıkmış olsa da hakemler oyuncu onayı olmadan penaltı kararı vermiyordu. Belki de hakemin etrafını çeviren oyuncular o günlerin bir mirasıdır.
Penaltı Gole Çevirme Oranları
Araştırmalara göre, penaltı vuruşunun icadının ardından 100.000 civarında penaltı kullanıldı. Yine aynı araştırma birçok penaltı vuruşunun gole çevrildiğini doğruluyor. Penaltıların %75'i golle sonuçlanırken, %17'si kaleci tarafından kurtarılıyor. Kalan kaleyi bulmayan penaltılara baktığımızda da %4'ü dışarı giderken %2'si direkte patlıyor.Arsenal'e karşı Ruud Van Nistlerooy.
Belki de Ruud yeterince yaşlı değildi? Veriler en iyi penaltıcıların 32 ve 33 yaşlarında olduğunu söylüyor. Demek ki bir penaltı atışı için soğukkanlı ve tecrübeli bir oyuncuya ihtiyaç var. İstatistikler aynı zamanda en çok penaltı kaçıran yaş grubunun da en genç futbolcular olduğunu söylüyor.